Pauline Oliveros (USA)
Pauline Oliveros należy do czołówki współczesnej muzyki amerykańskiej. Jest reprezentantką pokolenia, które przed ćwierćwieczem zainicjowało proces zacierania granic między gatunkami muzycznymi. W latach pięćdziesiątych współtworzyła środowisko awangardowych kompozytorów, artystów i poetów z San Francisco. W 2012 roku otrzymała Nagrodę im. Johna Cage’a, przyznaną jej przez nowojorską Foundation for Contemporary Arts (Fundację Na Rzecz Sztuki Współczesnej). Na co dzień, Oliveros jest profesor muzyki (Distinguished Research Professor of Music) zatrudnioną w Rensselaer Polytechnic Institute (Troy, NY). Ucząc m.in. teorii kompozycji, pracuje również w kalifornijskim Mills College jako Darius Milhaud Artist-in-Residence.
Jako muzyk, Oliveros interesuje zarówno wyszukiwanie nowych dźwięków, jak i znajdowanie nowych sposobów artykulacji starych. Jej głównym instrumentem jest akordeon, który sam w sobie jest daleko od synonimu muzycznego nowatorstwa, ale który też w rękach kompozytorki staje się czymś na kształt japońskiego fletu shakuhachi, instrumentem praktyk Zen. Oliveros, niezależnie czy odgrywa rolę kompozytorki, wykonawczyni muzyki czy też zajmuje się działalnością humanitarną, zawsze dąży, by otwierać siebie i innych na otaczający wszechświat oraz bogactwo dźwięków.
Od lat sześćdziesiątych twórczość Oliveros, charakteryzująca się wykorzystaniem przez kompozytorkę elementów improwizacji i medytacji oraz korzystaniem z dokonań muzyki elektronicznej, z mitów i kulturowych rytuałów, wpływa na współczesną muzykę amerykańską. Oliveros stworzyła ponadto metodę „głębokiego słuchania” („Deep Listening”). Zwana również metodą „aktywnego słuchania”, koncepcja Oliveros ma swoje źródło w jej dziecięcej fascynacji dźwiękami oraz w jej dojrzałej pracy kompozytorskiej opartej między innymi na improwizacji i eksperymentach z elektro-akustyką.
Oliveros definiuje metodę „Deep Listening” jako rodzaj słuchania dogłębnego, pogłębionego, słuchania wszystkiego w każdy z możliwych sposobów, niezależnie od aktualnie wykonywanych czynności. Takie intensywne wsłuchiwanie się jest słuchaniem totalnym: słuchaniem dźwięków otoczenia, odgłosów przyrody, własnych myśli, jak i muzyki. „Deep Listening to moja życiowa praktyka”, tłumaczy Oliveros – założycielka Deep Listening Institute, znanego wcześniej jako Fundacja Pauliny Oliveros.
www.paulineoliveros.us